GESİ KÖPRÜBAŞI ÇEŞMESİ

Kayseri’ye 20km uzaklıktaki Gesi Kasabası, Köprübaşı Mahallesi’nde bulunan çeşme hâlen kullanılmaktadır. Çeşme nişi içerisinde bulunan kitabeye göre eser H1209 (M1794) yılında inşa edilmiştir.Çeşmenin ön cephesinde düzgün kesmetaş, arka cephesinde moloz taş, kitabede ise mermer malzeme kullanılmıştır. Tek kemerli ve bağımsız olarak inşa edilen çeşmenin yüksekliği 3,60m, genişliği 3,75m ve derinliği de 1,15m olup, prizmatik bir kütle arz eder.0,48m derinliğindeki nişin üzerini örten sivri kemer, yanlarda yekpare taştan yapılmış ayaklarüzerindeki profilli başlıklara oturur. Kemerin kilit taşının yüzeyine açılmış çiçek motifi, kabartma olarak işlenmiştir. Başlıkların hemen üzerinden başlayan profilli kenar silmeleri saçak kısmında da devam eder. Saçağın en üst kısmı düz silme kuşağıyla nihayetlenmekte olup, bu silme kuşağının altı dekoratif  konsol dizisi ile tezyin edilmiştir.Çeşme nişinin zemini,0,80m yukarısına kadar betonla sıvanmıştır. Orijinal aynataşı muhtemelen bu sıvanın altında kalmış olmalıdır. Çeşme nişinin duvarı üzerine tek musluk bağlanmıştır.  Çeşme nişinin doğusunda ve batısında birer adet seki mevcuttur. Bu sekilerin ortasında betondan yapılan küçük bir yalak bulunmaktadır. Musluktan akan su önce bu yalakta toplanmakta, daha sonra küçük kanallarla çeşmenin batı yönündeki büyük su yalaklarına aktarılmaktadır.

Çeşmenin sivri kemerinin kilit taşının 0,30m altında yeralan kitabe, cepheden çıkıntı yapmaktaolup etrafı betondan bir çerçeve içerisinealınmıştır. 0,50x0,40m ölçülerindeki üç satırlık kitabe celi sülüs hatla yazılmıştır. Okunuşu: Sâhibü’l- hayrât ve’l- hasenât Merhûm ve mağfûrun leh El-HâcHalîl Ağa rûhıyçün el- fâtiha Sene1209. Sade olan çeşmede, süsleme olarak başlıklar ve kenar silmeleri üzerindeki profillendirmeler ile saçak kısmındaki dekoratif konsol dizisinden bahsedilebilir. Ayrıca kemer kilit taşı üzerindeki açılmış çiçek motifide dikkat çekmektedir.Çeşme yapıldıktan sonra birkaç kez onarım görmüştür. Çeşme zaman içerisinde eksenden arkaya doğru kaymaya başlamış olup, bu kaymayı önlemek için çeşmenin arkasına 0,85m eninde,1,50m uzunluğunda iki adet payanda atılmıştır.Yine bu onarımlar esnasında çeşme nişinin içerisi betonla sıvanmış ve önündeki beton yalaklar da esere ilave edilmiştir.

Kaynakça: Denktaş,Su Yapıları, s.96-97.          MUSTAFA DENKTAŞ      (Kaynak:KAYSERİ ANSİKLOBEDİSİ)